Η Πρέβεζα μπορεί να ανασάνει μέσα από τα στρατόπεδά της

Μπορούμε με ρεαλιστικές προτάσεις να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή που βρίσκεται πλέον όχι προ των πυλών, αλλά έχει επηρεάσει την ζωή όλων μας απόρροια της παγκόσμιας κρίσης. Οι επιστήμονες είδη «κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου». Η αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο είναι πολύ χαμηλή μειώνοντας έτσι τη βιωσιμότητα της πόλης μας. Η Πρέβεζα είναι μια πόλη με αρκετό πράσινο, αυτό όμως βρίσκεται έξω από τον αστικό ιστό της. Ο τρόπος αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής δεν αφορά μόνο προσωπικές δράσεις κάθε πολίτη. Είναι θέμα πολιτικής! Αφορά μέτρα που πρέπει να θεσπιστούν, κινήσεις σχεδιασμού που θα προσδίδουν τη βιωσιμότητα που λείπει από τις περισσότερες ελληνικές πόλεις.


Τα στρατόπεδα «γεννούν» ιδέες ρεαλιστικές για την αξιοποίησής τους και μπορούν να προσφέρουν μια αειφόρο προοπτική. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πληγή στον αστικό ιστό της πόλης μας από την δραματική έλλειψη πρασίνου, η χρήση πρασίνου για αυτούς τους πλέον εγκαταλειμμένους χώρους είναι θεραπεία. Τα στρατόπεδα ίσως αποτελούν και την τελευταία ευκαιρία της πόλης μας για να ανακτήσει το δημόσιο χώρο της και το πράσινο. Δεν αναβαθμίζεται απλά ο πολεοδομικός ιστός της πόλης. Είναι μια απαραίτητα και ζωτικής σημασίας επιλογή η θα προσδώσει ποιότητα στην καθημερινή ζωή όλων μας.

Δεν χρειάζονται ούτε αστρονομικές δαπάνες για να εξυπηρετηθεί η φυσική ανάγκη όλων μας για το πιο απλό, το πράσινο. Οι μεγάλες εκτάσεις των στρατοπέδων μπορούν εύκολα να γίνουν σύγχρονα αστικά πάρκα, με συνδυασμό χρήσεων όπως αθλοπαιδιών, περιπατητών διαδρομών, πεζοδρόμων, εκθεσιακών χώρων οι οποίες δεν επιβαρύνουν την προτεινόμενη χρήση.

Θέσεις όπως το στρατόπεδο Κονουρή….., ακόμα και τα κάστα για τα οποία τόσα έχουν λεχθεί και η θέση «Παλαιοσάραγα», όπου προϋπήρχε κάστρο, πρέπει να επαναπροσδιοριστεί ο ρόλος τους πλέον προς όφελος της βιωσιμότητας.

Η πόλη ασφυκτιά από την έλλειψη πρασίνου και είναι κρίμα η Πρέβεζα να χαρακτηριστεί ως «μπετονούπολη» χάνοντας την ανεκτίμητης αξία αισθητική της.

Διατηρητέα κτίρια στην Πρεβεζα

ΣΚΙΤΣΑ

Εγκαταλειμμένοι χώροι κοντά στον αστικό ιστό της πόλης. Σκέψεις για την αξιοποίηση του παλιού λατομείου στον Αγ. Θωμά

Της Ελισάβετ Π. Σαρρή,
διπλ. αρχιτέκτων μηχανικός Α.Π.Θ.

Η μελέτη αφορά στο παλιό λατομείο στον Αγ. Θωμά στη ευρύτερη περιοχή της Πρέβεζας. Η περιοχή απέχει μόλις 6 χλμ. από την πόλη της Πρέβεζας και πρόκειται για ένα τοπίο με απαράμιλλη ομορφιά όπου η εξαιρετική θέα προσανατολίζεται προς την είσοδο του Αμβρακικού κόλπου και την πόλη της Πρέβεζας. Η έκταση που καταλαμβάνει η περιοχή επέμβασης είναι περίπου 50 ha.. Το «νταμάρι» πλαισιώνεται από εγκαταλειμμένες εγκαταστάσεις σφαγείων και από κάποια απομεινάρια μικρών κτισμάτων τα οποία εξυπηρετούσαν τη λειτουργία του και μας φέρνουν μνήμες από το παρελθόν για την προηγούμενη χρήση του χώρου.

Η περιοχή τα τελευταία χρόνια είχε υποβαθμιστεί σε σκουπιδότοποΗ περιοχή τα τελευταία χρόνια είχε υποβαθμιστεί σε σκουπιδότοπο. Καθαρίστηκε, αποκαταστάθηκε και ο χώρος χρησιμοποιήθηκε για την τελετή λήξης από την χορωδία της πόλης μας «Αρμονία» στα πλαίσια του χορωδιακού φεστιβάλ πριν δυο χρόνια. Έτσι επισημάνθηκε η καλή ακουστική που προσφέρει το κοίλο της ορεινής μάζας. Αυτή η σκέψη υπήρξε το έναυσμα της παρούσας μελέτης. Προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος αξιοποίησης αυτού του μνημείου «βιομηχανικής» κληρονομιάς. Επίσης οι παλιές εγκαταστάσεις των σφαγείων προσφέρονται σαν χώρος ενοποίησης με το χώρο του λατομείου αξιοποιώντας ακόμα και το υπάρχον κτιριακό απόθεμα.

Στόχος της πρότασης είναι η αξιοποίηση του χώρου του λατομείου σε συνδυασμό με τις εγκαταστάσεις των σφαγείων. Η επέμβαση επιχειρεί να αξιοποιήσει το κοίλο που έχει δημιουργηθεί στην ορεινή μάζα από τις εκσκαφές και να δώσει ζωή στην ευρύτερη περιοχή. Βάση αποτελεί η άποψη ότι η σημερινή κατάσταση εγκατάλειψης και υποβάθμισης μπορεί να επαναπροσδιοριστεί με σκοπό την προβολή των αρχιτεκτονικών αξιών του χώρου. Το λατομείο δεν θεωρείται πληγή αλλά χώρος με ενδιαφέρουσες ποιότητες και υψηλή δυναμικότητα αξιοποίησης. Ο σχεδιασμός σέβεται το φυσικό ανάγλυφο και έχει πάντα αναφορά στην κίνηση του ανθρώπου. Λιτά και απέριττα ώστε να μην διαταράσσεται η γαλήνη του φυσικού τοπίου. Η πρόταση για την αξιοποίηση του χώρου στοχεύει έτσι ώστε να ενισχυθούν οι πολιτιστικές υποδομές του τόπου. Η προσέλκυση επισκεπτών στην περιοχή θα ενισχύσει τους περιαστικούς οικισμούς και θα αποκεντρώσει την πόλη της Πρέβεζας.

Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία υπαίθριου θεάτρου 2.000 θέσεων με όλους τους απαραίτητους συνοδευτικούς χώρους για τη λειτουργία του. Επίσης προκειμένου ο χώρος να έχει συνεχή ζωή, και όχι μόνο κατά τη διάρκεια παραστάσεων, προβλέπεται η δημιουργία κλειστού θεάτρου με όλες της απαραίτητες προδιαγραφές το οποίο δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στην πόλη μας. Επίσης, καλλιτεχνικά εργαστήρια τα οποία θα υποστηρίζουν τη λειτουργία του ανοιχτού και κλειστού θεάτρου όπου θα βρουν στέγη οι αρκετές καλλιτεχνικές ομάδες της πόλης μας. Οι χώροι των καλλιτεχνικών εργαστηρίων μπορούν να φιλοξενήσουν ομάδες χορού, θεάτρου, ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογραφίας. Για την συμπλήρωση δραστηριοτήτων αναψυχής προβλέπεται χώρος εστίασης εκμεταλλευόμενος την εξαιρετική θέα της περιοχής καθώς και αθλητικές εγκαταστάσεις για την προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών στην περιοχή. Όσον αφορά τις εγκαταστάσεις των σφαγείων Ο χώρος αυτός ενοποιείται με το χώρο του λατομείου και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις. Το κτίριο των σφαγείων αποκτά τη χρήση λαογραφικού μουσείου. Μια τέτοια λειτουργία λείπει από την πόλη μας και μπορεί να την υποστηρίξει καθώς υπάρχουν αρκετά ερεθίσματα. Ενώ το υπάρχον στέγαστρο βοηθά στη λειτουργία υπαίθριας αγοράς παραδοσιακών προϊόντων. Στον ίδιο χώρο προβλέπεται η δημιουργία αγοράς με μικρά καταστήματα καθώς και χώρος για να στεγαστεί ο πολιτιστικός σύλλογος. Τονίζουμε έτσι το λαογραφικό χαρακτήρα του χώρου.

Η προσβάσεις στην περιοχή και η κίνηση στον χώρο της επέμβασης γίνεται με λύσεις βέλτιστες που θα εξυπηρετούν άτομα με ιδικές ανάγκες και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Οι υπαίθριοι χώροι είναι λιτά σχεδιασμένοι.

Η σύνθεση των παλιών και των νέων στοιχείων γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να συντηρηθούν τα προϋπάρχοντα ευδιάκριτα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, να τονιστούν οι άξονες των κινήσεων και να υποστηριχθεί αποτελεσματικά η ενότητα των χρήσεων. Γίνεται πλήρη εκμετάλλευση της ενδιαφέρουσας γεωμετρίας που προσφέρει το έδαφος και των έντονων υψομετρικών διαφορών. Οι νέες κατασκευές είναι λιτές, στοχεύοντας την αρμονικότητα, μια διαχρονική αισθητική και τη δημιουργία οικείας εικόνας. Η κλίμακα και οι αναλογίες του σχεδιασμού αντλούν στοιχεία από την παραδοσιακή μας αρχιτεκτονική της οποίας η φιλοσοφία πάντα μας διδάσκει λύσεις για το σήμερα και το μέλλον.